Εκλεκτοί προσκεκλημένοι της Ένωσης Φοροτεχνικών Ελευθέρων Επαγγελματιών Ιωαννίνων
Αγαπητοί εκπρόσωποι του Δ.Σ.
Κυρίες και κύριοι
ΚΑΛΗΣΠΕΡΑ!
Αρχικά, εκ μέρους και των λοιπών παρευρισκόμενων στην εκδήλωση, θα ήθελα να σας καλωσορίσω και να σας ευχαριστήσω που ανταποκριθήκατε τόσο θερμά σε αυτή την πρόσκληση και που τιμάτε με την παρουσία σας το αποψινό κάλεσμα σε μια εκδήλωση με ξεχωριστό ενδιαφέρον για όλους μας.
Στο σημείο αυτό, ιδιαίτερες ευχαριστίες, θα ήθελα να απευθύνω στον κύριο Φώτη Κουρμούση, Ειδικό Γραμματέα Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους που έχουμε τη χαρά και την τιμή να φιλοξενούμε απόψε ως κεντρικό ομιλητή.
Αντικείμενο και σκοπό της αποψινής ημερίδας αποτελεί η παρουσίαση του νομοθετικού πλαισίου του εξωδικαστικού μηχανισμού ρύθμισης οφειλών επιχειρήσεων και ελευθέρων επαγγελματιών, καθώς και η ενημέρωση των πολιτών αναφορικά με τους τρόπους επίλυσης του σημαντικού αυτού θέματος.
Αρχικά, η Ένωση Φοροτεχνικών Ελευθέρων Επαγγελματιών Ιωαννίνων, στο πλαίσιο των δράσεων που πραγματοποιεί, δράττεται της ευκαιρίας να αναδείξει και να παρουσιάσει ένα φλέγον ζήτημα και θέμα υψίστης σημασίας που απασχολεί όλους μας και αφορά τις ληξιπρόθεσμες οφειλές σε ασφαλιστικά ταμεία, Δ.Ο.Υ., Τράπεζες, προτείνοντας τρόπους επίλυσής του.
Αξίζει να αναφέρουμε ότι το ιδιωτικό χρέος είναι μια πολύ πιο περίπλοκη υπόθεση από το δημόσιο χρέος, η οποία παραμένει αχαρτογράφητη και άκρως προβληματική. Συνίσταται δε από τις οφειλές των ιδιωτών – νοικοκυριών και επιχειρήσεων προς το κράτος και ημιδημόσιους φορείς, αλλά και προς άλλους ιδιωτικούς φορείς, επιχειρήσεις και άτομα.
Τα τελευταία χρόνια, λοιπόν, το ιδιωτικό χρέος, αυξάνεται με αλματώδεις ρυθμούς, τόσο σε ονομαστικό μέγεθος όσο και ως ποσοστό του ΑΕΠ, και τείνει να πλησιάσει τα μεγέθη του δημοσίου χρέους. Το ιδιωτικό χρέος, αντίθετα με το δημόσιο, είναι πολύ πιο δύσκολο να υπολογισθεί έστω και κατά προσέγγιση. Όσο το διαθέσιμο εισόδημα παρουσιάζει τάσεις συρρίκνωσης τα τελευταία χρόνια, λόγω της παρατεταμένης ύφεσης, της ανεργίας και της εξοντωτικής υπερφορολόγησης, τόσο καθίσταται προβληματική -η μερική έστω- εξυπηρέτηση του ιδιωτικού χρέους.
Σε μια κοινωνία, όταν μεγάλη μερίδα πολιτών οφείλει χρέη/ χρωστάει σε πολλούς συμπολίτες, και αντιστρόφως, είναι αδύνατο να βγει το καθαρό συμψηφισμένο συνολικό άθροισμα του ιδιωτικού χρέους. Οι ιδιωτικοί φορείς όμως, εκτός από τις μεταξύ τους δοσοληψίες, χρωστάνε και στο δημόσιο, όπως προαναφέρθηκε, αλλά και στα ταμεία και στις τράπεζες.
«Βόμβα» στα θεμέλια μιας -έτσι κι αλλιώς- ασθμαίνουσας ελληνικής οικονομίας, λοιπόν, εξακολουθεί να παραμένει το ιδιωτικό χρέος, το οποίο στα χρόνια της κρίσης έχει εκτοξευτεί σε δυσθεώρητα ύψη.
Παρά τις προσπάθειες που έχουν γίνει κατά καιρούς για να υπάρξει ένας εξορθολογισμός των οφειλών των ιδιωτών, η κατάσταση παραμένει εκρηκτική. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, οι ληξιπρόθεσμες οφειλές προς την εφορία έχουν ξεπεράσει πλέον και τα 103 δις ευρώ.Το 2010, στο ξεκίνημα της κρίσης, τα συνολικά ληξιπρόθεσμα χρέη ήταν 40 δις ευρώ, ενώ τον Δεκέμβριο του 2015 εκτινάχτηκαν στα 85 δις ευρώ, για να ξεπεράσουν τα 100 δις μέσα στην επόμενη τετραετία.
Παράλληλα, όπως δείχνουν τα στοιχεία του Κέντρου Είσπραξης Ασφαλιστικών Εισφορών (ΚΕΑΟ), τον Σεπτέμβριο, οι ληξιπρόθεσμες οφειλές προς τα ασφαλιστικά ταμεία εκτοξεύτηκαν στα 34,35 δις ευρώ. Για να καταλάβει κανείς το μέγεθος της τραγικής κατάστασης που έχουν βρεθεί τα νοικοκυριά, οι επιχειρήσεις και βεβαίως τα Ταμεία που δεν εισπράττουν μπορεί να δει κανείς αυτό το στοιχείο: Στο τέλος του 2014, πριν αναλάβει η παρούσα κυβέρνηση, οι ληξιπρόθεσμες οφειλές στο ΚΕΑΟ είχαν φτάσει στα 12,67 δις ευρώ. Μέσα σε τέσσερα χρόνια, δηλαδή, έχουν σχεδόν τριπλασιαστεί, παρότι έχει αλλάξει ο υπολογισμός των ασφαλιστικών εισφορών, για άλλους βαίνοντας θετικά (προς το καλύτερο) για άλλους, ωστόσο, προς το χειρότερο.
Ταυτοχρόνως, 1,5 εκατ. πολίτες χρωστούν γύρω στα 35 δισ. προς ασφαλιστικά ταμεία, ενώ πάνω από 4 εκατ. πολίτες χρωστούν πάνω από 100 δισ. προς το Δημόσιο. Ως εκ τούτου, τα χρέη των πολιτών και των ιδιωτικών φορέων μεταξύ τους, είναι φυσικά αδύνατο να υπολογισθούν.
Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι το ιδιωτικό εσωτερικό χρέος αυξάνεται με ραγδαίους και ανεξέλεγκτους ρυθμούς, οι οποίοι φυσικά επιδεινώνονται από τα υψηλότατα ποσοστά ανεργίας, από τους μισθούς των 300 ευρώ τον μήνα, καθώς και από τις συνεχείς περικοπές συντάξεων και επιδομάτων.
Σύμφωνα με τα χθεσινά στοιχεία της ΑΑΔΕ, πάνω από 4 εκατ. πολίτες με δικό τους ΑΦΜ, έχουν χρέη στην εφορία. Δυσκολεύονται να πληρώσουν, καθυστερούν τις δόσεις, εντάσσονται σε ρυθμίσεις και στη συνέχεια «σκάνε». Πολλοί παίρνουν φορολογική ενημερότητα κι έπειτα σταματούν την αποπληρωμή των χρεών, ενώ συνάλληλα, παρατηρείται άλλοι να αναμένουν νέες, πιο ευνοϊκές ρυθμίσεις. Δεδομένης της κατάστασης ότι κατά μέσο όρο εντάσσονται κάθε μήνα πάνω από 500 εκατ. ευρώ νέοι απλήρωτοι φόροι, αυτό οδηγεί αβίαστα στο συμπέρασμα ότι προφανώς κάτι δυσλειτουργεί ή και υστερεί/ χωλαίνει.
Εμβαθύνοντας στο θέμα, κρίσιμο κρίνεται το ζήτημα των «κόκκινων δανείων», τα οποία χρήζουν άμεσης αντιμετώπισης με τη λήψη κατάλληλα οργανωμένων και διαρθρωμένων ρυθμίσεων. Σύμφωνα με επίσημες πηγές, τα «κόκκινα» δάνεια, οι μη εξυπηρετούμενες οφειλές των ιδιωτών στις τράπεζες, σύμφωνα με την ΤτΕ ανήλθαν στο τέλος Ιουνίου του 2018 σε 88,9 δισεκ. ευρώ, θέτοντας το ζήτημα της επίλυσής του στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος.
Συνολικά το ιδιωτικό χρέος ανέρχεται σήμερα στα επίπεδα των 226 δις ευρώ χωρίς να υπολογίζονται και τα χρέη των ιδιωτών προς ιδιώτη. Αντιλαμβάνεται κανείς, ότι η «βόμβα» του ιδιωτικού χρέους δεν έχει «απασφαλιστεί», παρά τις καταβληθείσες προσπάθειες.
Αναμφίβολα, λοιπόν, η 8ετής κρίση προκάλεσε μια γενικευμένη στάση πληρωμών από νοικοκυριά και επιχειρήσεις που δε διέθεταν τα απαιτούμενα ποσά για την αποπληρωμή των χρεών τους. Ωστόσο, οφείλουμε να μην εθελοτυφλούμε στη παρατήρηση μιας νέας γενιάς στρατηγικών κακοπληρωτών, που εκμεταλλεύτηκαν την κρίση, με ίδιον όφελος, προκειμένου να μην πληρώνουν, προσδοκώντας ρυθμίσεις ή διαγραφές οφειλών.
Επιπλέον, δεν είναι λίγοι κι αυτοί που καταναλώνουν ποσά από «οικονομίες χρόνων», καθώς συρρικνώνονται συνεχώς και οι καταθέσεις. Μάλιστα, σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία, προ κρίσης οι καταθέσεις είχαν ξεπεράσει τα 250 δις ευρώ, το 2017 έπεσαν στα 120 δις και μεγάλο μέρος αυτών χάθηκαν είτε γιατί έφυγαν στο εξωτερικό, είτε γιατί είναι στα σεντούκια, είτε γιατί δόθηκαν για πληρωμές οφειλών και για τις καθημερινές ανάγκες.
Το πρόβλημα του ιδιωτικού χρέους εκτείνεται πέρα από τα όρια του “success story”, που επιχειρεί να δημιουργήσει. Το ζήτημα αυτό, δεν αφορά την έξοδο από τα μνημόνια. Συμπληρωματικά σε αυτό, όπως αναφέρουν οι ειδικοί: «Οι οφειλές θα συνεχίσουν να αυξάνονται αν δε ‘γεννηθεί’ νέο χρήμα». Αν δεν υπάρξουν, δηλαδή, επενδύσεις που θα αυξήσουν την απασχόληση με αξιοπρεπείς μισθούς και με εισφορές που θα καταβάλλονται κανονικά στα Ταμεία. Και βεβαίως αν δεν υπάρξουν γενναίες ρυθμίσεις από την πλευρά της πολιτείας και των τραπεζών για χρέη που είναι αδύνατον να πληρωθούν.
Η ευθύνη των κυβερνήσεων αποδίδεται στο γεγονός ότι δεν «κυνήγησε» τους στρατηγικούς κακοπληρωτές, αντιθέτως χαρίζει πρόστιμα και οφειλές σε μεγαλόσχημους της οικονομικής ζωής. Επιπρόσθετα, δεν εφαρμόζει νόμους που της επιτρέπουν να «κυνηγήσει» μεγαλομετόχους με τεράστιες περιουσίες αλλά πτωχευμένες επιχειρήσεις.
Τουναντίον, έχει προβεί σε εκατοντάδες χιλιάδες κατασχέσεις ακόμη και μικροποσών, ενώ καθημερινοί είναι οι πλειστηριασμοί ακινήτων για ελάχιστες οφειλές κι ετοιμάζεται να βγάλει στο σφυρί ακίνητα, ακόμη και κάτω των 100 χιλ. ευρώ.Κύριε Ειδικέ Γραμματέα,
σήμερα αναμένουμε από εσάς να μάθουμε πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί το ζήτημα του ιδιωτικού χρέους, πώς μπορεί να γίνει φιλικό προς τον οφειλέτη, με μια απλή εφαρμογή από το taxis ανάλογη των 100 δόσεων του 2015, ώστε ο οφειλέτης, εύκολα να μπορεί να μπει στη ρύθμιση, τόσο στη Δ.Ο.Υ. όσο και στα ασφαλιστικά ταμεία, αλλά και μία ορθολογική αντιμετώπιση του εξωδικαστικού μηχανισμού, χωρίς γραφειοκρατία και με χαμηλό κόστος.
Ωστόσο, για να γίνει μια ρύθμιση οφειλών και να υπάρχει συνέπεια πληρωμών, πρέπει ο οφειλέτης να παράγει χρήμα, να έχει δουλειά, να μπορεί να πληρώσει τους νέους φόρους, τα νέα ειδοποιητήρια του ΕΦΚΑ, να ζει σε ένα λογικό φορολογικό καθεστώς, να μην έχει τη μέγγενη των κατασχέσεων στο κεφάλι του. Όλα αυτά, όπως είναι αυταπόδεικτο, οφείλουν να αποτελούν κρατική μέριμνα, προκειμένου να εξασφαλιστεί η οικονομική σταθερότητα και το αίσθημα ασφάλειας κάθε νοικοκυριού. Αν δεν υπάρξει ανάπτυξη, επενδύσεις και δουλειά για τους πολίτες αυτής της χώρας, τόσο οι ρυθμίσεις δόσεων όσο και οι προσδοκώμενοι εξωδικαστικοί μηχανισμοί, δεν θα μπορέσουν να ευοδωθούν, με τελικό απότοκο την αποπληρωμή των χρεών.
Κλείνοντας, θα ήθελα –για ακόμη μία φορά- να σας ευχαριστήσω θερμά για την παρουσία σας στην αποψινή Ημερίδα και τη δέουσα προσοχή που επιδείξατε στη συσπείρωση των προσπαθειών προς αντιμετώπιση μειζόνων προβλημάτων στη βελτίωση του τοπίου της οικονομίας.
Εν συνεχεία, το λόγο έχει ο κ. Φώτης Κουρμούσης, Ειδικός Γραμματέας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους.
Παρακαλώ, κ. Κουρμούση, ο λόγος σε εσάς!
